เครื่องหล่อเย็น หรือ ชิลเลอร์ (Chiller) คือ เครื่องทำความเย็นที่มีขนาดเล็กหรืออาจมีขนาดใหญ่ก็ได้ หากเป็นเครื่องทำความเย็นหรือเครื่องหล่อเย็นที่มีขนาดเล็กจะถูกเรียกว่ามินิชิลเลอร์ มีหน้าที่ในการผลิตความเย็น ปรับลดอุณหภูมิ โดยใช้น้ำเป็นตัวหลักในการแลกเปลี่ยนหรือถ่ายเทความร้อนออกจากเครื่อง ระบบชิลเลอร์จะมีจุดแลกเปลี่ยนความเย็นเรียกว่า Evaporator ใช้ในการโหลด เช่น เครื่องปรับอากาศแบบใช้น้ำเย็นจากชิลเลอร์ ส่วนใหญ่มักพบเห็นได้ตามห้างสรรพสินค้าทั่วไป สถานประกอบกิจการ โรงพยาบาลหรืออาคารสำนักงานต่างๆ ตลอดจนโรงงานที่มีเครื่องปรับอากาศอยู่จำนวนมาก แน่นอนว่าการทำงานของเครื่องจักรนั้นย่อมมีความร้อนเกิดขึ้น ดังนั้น ระบบชิลเลอร์จึงออกแบบมาเพื่อใช้ในการระบายความร้อนของโหลดต่างๆ

ส่วนประกอบหลักของเครื่องหล่อเย็นหรือชิลเลอร์มีอะไรบ้าง

คอมเพรสเซอร์

คอมเพรสเซอร์ (Compressor)  อุปกรณ์ทำหน้าที่ดูดและส่งพลังแรงดันให้กับสารทำความเย็น คอมเพรสเซอร์จะดูดสารทำความเย็นที่ผ่านจากตัว Evaporator อย่างไรก็ตามคอมเพรสเซอร์ที่ใช้งานทั่วไปมีหลายชนิด เช่น แบบลูกสูบ แบบโรตารี่ แบบหอยโข่งและแบบสกรู เป็นต้น 

เอ็กเพนชั่นวาล์ว

เอ็กเพนชั่นวาล์ว (Expension valve) อุปกรณ์นี้ใช้ควบคุมปริมาณสารทำความเย็นที่ไหลเข้าไปยังชุดของ  Evaporator ช่วยลดแรงดันของสารทำความเย็นและเปลี่ยนสถานะจนเกิดความเย็นขึ้น 

อีวาพอเรเตอร์

อีวาพอเรเตอร์ (Evaporator)  ส่วนประกอบนี้มีหน้าที่ในการถ่ายเทความเย็นของสารทำความเย็น เพื่อเปลี่ยนสถานะความเย็นให้เป็นไออีกครั้ง มีการนำความร้อนจากภายนอกเข้ามาแลกเปลี่ยนกับความเย็นของสารทำความเย็นซึ่งมีน้ำเป็นตัวกลาง

คอนเดนเซอร์

คอนเดนเซอร์ (Comdener) สำหรับส่วนประกอบนี้เป็นอุปกรณ์ที่ใช้ระบายความร้อนให้กับสารทำความเย็นที่ถูกส่งมาจากคอมเพรสเซอร์ ความร้อนของสารทำความเย็นจะถูกส่งออกไปเพื่อทำให้เกิดกระบวนการควบแน่นของสารและทำให้ความเย็นนั้นกลายไปเป็นของเหลว คอนเดนเซอร์ มีทั้งชนิดระบายความร้อนด้วยอากาศและระบายความร้อนด้วยน้ำ

เมื่อได้รู้แล้วว่าเครื่องหล่อเย็นมีส่วนประกอบอะไรที่สำคัญบ้าง เราจะขออธิบายในเรื่องของหลักการทำงาน เพื่อทุกคนเข้าใจถึงหลักการทำงานมากขึ้น หลักการทำงานของชิลเลอร์หรือเครื่องหล่อเย็น คือ เมื่อมีการจ่ายไฟเข้าไปสู่ชุดคอมเพรสเซอร์ระบบจะดูดและจ่ายสารทำความเย็นเพื่อเพิ่มแรงดันกับความร้อนให้สารทำความเย็น จากน้ำสารทำความเย็นจะถูกส่งไปยังคอนเดนเซอร์เพื่อควบแน่นและทำความร้อนออกทำให้ความเย็นถูกเปลี่ยนสถานะจากสถานะที่เป็นไอ กลายไปเป็นสถานะของเหลวแทนสารทำความเย็นที่ผ่านชุดคอนเดนเซอร์ เมื่อระบายความร้อนและควบแน่นแล้วจะถูกส่งไปยังอุปกรณ์ลดแรงดัน โดยทำแรงดันสูงให้เป็นของเหลวแรงดันต่ำ ซึ่งการเปลี่ยนสถานะตรงนี้นี่เองที่ทำให้เกิดความเย็นขึ้นและมีการนำเอาความเย็นที่ได้จากจุดนี้ไปใช้งาน